Wskaz贸wki dla nauczycieli r贸偶nych przedmiot贸w dotycz膮ce dostosowania wymaga艅 edukacyjnych do ucznia o specjalnych potrzebach edukacyjnych
Ucze艅, u kt贸rego stwierdzono dysleksj臋, dysortografi臋, dysgrafi臋 mo偶e mie膰 trudno艣ci w nauce R脫呕NYCH przedmiot贸w. Przyczyny tych trudno艣ci wynikaj膮 mi臋dzy innymi z:
- zaburze艅 percepcji s艂uchowej – obni偶enie zdolno艣ci do przyswajania wiedzy drog膮 s艂uchow膮, trudno艣ci w analizie i syntezie mowy, s艂abej koncentracji s艂uchowej, s艂abej uwagi s艂uchowej, s艂abej pami臋ci s艂uchowej;
- zaburze艅 percepcji wzrokowej i wzrokowo-przestrzennej – s艂aba pami臋膰 wzrokowa, s艂aba koncentracja uwagi wzrokowej: trudno艣ci w zapami臋taniu i odtwarzaniu kszta艂t贸w graficznych – liter, cyfr, symboli), trudno艣ci w orientacji w schemacie cia艂a oraz w orientacji przestrzennej, w rozpoznawaniu figur, bry艂, w zapami臋taniu obraz贸w wzrokowych wyraz贸w, orientacji na mapie, itp.;
- s艂abej koordynacji s艂uchowo-wzrokowo-ruchowej, niskiej sprawno艣ci manualnej.
1. Posadzi膰 ucznia w 艂awce blisko tablicy, by m贸c obserwowa膰, czy prawid艂owo przepisuje z tablicy, w razie potrzeby zwr贸ci膰 uwag臋 na b艂臋dy i pom贸c w ich poprawie, gdy偶 mo偶e on mie膰 trudno艣ci z poprawnym przepisywaniem z tablicy.
2. Uwzgl臋dni膰 trudno艣ci w opanowaniu materia艂u pami臋ciowego:
· nauk臋 wierszy, wzor贸w, definicji, dat, itp. roz艂o偶y膰 w czasie;
· opanowanie umiej臋tno艣ci liczenia w pami臋ci (rachunek pami臋ciowy) roz艂o偶y膰 w czasie i cz臋sto utrwala膰;
· nie dyskwalifikowa膰 prac pisemnych z matematyki, fizyki, chemii za b艂臋dy rachunkowe, je艣li tok rozumowania jest prawid艂owy.
3. Nie wyrywa膰 ucznia do natychmiastowej odpowiedzi (da膰 mu kr贸tki czas na zastanowienie si臋),gdy偶 mo偶e on mie膰 trudno艣ci z szybkim przypomnieniem sobie dat, nazw, regu艂, definicji, wzor贸w, tekstu wiersza, nazw przypadk贸w, nazw cz臋艣ci mowy i zdania, nazw miesi臋cy a tak偶e s艂贸wek i zwrot贸w z j臋zyka obcego.
4. Uwzgl臋dnia膰 trudno艣ci niekt贸rych uczni贸w w poprawnym zapisie liczb tj. przestawianie niekt贸rych cyfr, np. 12 i 21, opuszczanie cyfr, np. 1001 i 101, mylenie cyfry 3 i E, nieprawid艂owe podpisywanie cyfr w trakcie wykonywania pisemnych dzia艂a艅 matematycznych.
5. Uwzgl臋dnia膰 trudno艣ci ucznia w czytaniu:
· w trakcie rozwi膮zywania zada艅 tekstowych z matematyki, fizyki, chemii, sprawdzi膰, czy ucze艅 zd膮偶y艂 przeczyta膰 tekst zadania i czy prawid艂owo zrozumia艂 tre艣膰 (s艂aba technika cz臋sto utrudnia rozumienie tekstu);
· w trakcie sprawdzian贸w nale偶y zwi臋kszy膰 ilo艣膰 czasu potrzebnego na rozwi膮zanie zadania lub da膰 uczniowi wcze艣niej do rozwi膮zania w domu zadania o podobnej tre艣ci;
· w trakcie samodzielnej pracy sprawdzi膰, czy ucze艅 prawid艂owo przeczyta艂 i zrozumia艂 instrukcj臋;
· nie wymaga膰, by ucze艅 czyta艂 g艂o艣no przy ca艂ej klasie;
· czytanie lektur szkolnych lub innych opracowa艂 roz艂o偶y膰 w czasie;
· pozwoli? na korzystanie z ksi膮偶ek, do kt贸rych do艂膮czone s膮 ta艣my z nagraniem tekst贸w.
6. Nie obni偶a膰 ocen z prac pisemnych za niski poziom graficzny pisma:
· w razie niemo偶liwo艣ci odczytania fragment贸w pracy odpyta膰 ucznia ustnie;
· pozwoli膰 uczniowi pisa膰 w zeszycie drukiem (bez 艂膮czenia liter) a obszerniejsze prace domowe na komputerze;
· nie zaleca膰 przepisywania zeszytu w przypadku nieczytelnych notatek b膮d藕 w贸wczas, gdy zeszyt sprawia wra偶enie niestarannego.
7. Nie obni偶a膰 ocen za b艂臋dy ortograficzne z r贸偶nych przedmiot贸w nauczania, jednak stara膰 si臋, by ucze艅 opanowa艂 poprawn膮 pisowni臋 podstawowych poj臋膰 z ka偶dego przedmiotu poprzez podanie uczniom z ka偶dego przedmiotu wykazu najwa偶niejszych poj臋膰, kt贸rych pisowni臋 powinni opanowa膰.
8. Mobilizowanie ucznia do pracy, nie pos膮dzanie ucznia o lenistwo, je艣li praca nad poprawno艣ci膮 zapisu trwa d艂ugo.
9. Z j臋zyka polskiego zr贸偶nicowa膰 ocen臋 za prace pisemne tak, by b艂臋dy ortograficzne nie dyskwalifikowa艂y ca艂o艣ci pracy. Poprawno艣膰 ortograficzn膮 ocenia膰 jako艣ciowo. Ustali膰 spos贸b poprawy b艂臋d贸w, czuwa膰 nad wnikliw膮 popraw膮 b艂臋d贸w ortograficznych przez ucznia. Ocenia膰 poprawno艣膰 i spos贸b wykonania poprawy.
10. Da膰 uczniowi czas na przygotowanie si臋 do pisania dyktanda poprzez podanie mu do opracowania trudniejszych wyraz贸w, a nawet wybranych zda艅, kt贸re wyst膮pi膮 w dyktandzie. W razie du偶ych trudno艣ci mo偶na da膰 uczniowi tekst dyktanda z lukami, w kt贸re ucze艅 wpisuje brakuj膮ce i wcze艣niej dok艂adnie opracowane wyrazy. Zadba膰, by ucze艅 po zapisaniu dyktanda opracowa艂 ca艂y tekst samodzielnie. Stosowa膰 nale偶y du偶o 膰wicze艅 w przepisywaniu i pisaniu z pami臋ci wzrokowej.
11. Uwzgl臋dnia膰 trudno艣ci niekt贸rych uczni贸w dotycz膮ce rozumienia i werbalizacji stosunk贸w przestrzennych i czasowych, kt贸re mog膮 przejawia膰 si臋 na lekcjach:
· geometrii – r贸偶nicowanie, przekszta艂canie figur i bry艂 geometrycznych, stosowanie wzor贸w, obliczanie p贸l powierzchni i obj臋to艣ci, itp.;
· geografii – okre艣lanie kierunk贸w przestrzennych, orientacja na mapie;
· wychowania fizycznego – reagowanie na komendy typu „w prawo zwrot’, „w lewo zwrot”, itp.;
· j臋zyka polskiego – trudno艣ci w ustnym i pisemnym redagowaniu opis贸w, opowiada艅, przebiegu akcji, ustalaniu kolejno艣ci zdarze艅;
· historii – trudno艣ci jak w j臋zyku polskim.
12. Tak organizowa膰 prac臋 ucznia w trakcie lekcji, by w momencie obni偶enia jego koncentracji uwagi mobilizowa膰 ucznia do aktywno艣ci, gdy偶 sk艂onno艣膰 do dekoncentracji jest charakterystyczna dla wielu uczni贸w z dysleksj膮. Nie zawstydza膰 ucznia uwagami w stylu „znowu my艣lisz o niebieskich migda艂ach”, „powt贸rz co przed chwil膮 powiedzia艂am”, itp.
13. Zr贸偶nicowa膰 formy sprawdzania wiadomo艣ci i umiej臋tno艣ci uczni贸w tak, by ograniczy膰 ocenianie tylko na podstawie pisemnych odpowiedzi ucznia. Odpytywa膰 z 艂awki, cz臋sto ocenia膰 prace domowe.
14. Uwzgl臋dnia膰 trudno艣ci ucznia w nauce j臋zyk贸w obcych : w m贸wieniu, czytaniu, pisaniu, zapami臋tywaniu s艂贸wek i zwrot贸w.
15. Stwarza膰 mo偶liwo艣膰 cz臋stego powtarzania i utrwalania wiadomo艣ci i umiej臋tno艣ci.
Opracowanie:
Anna Kuranda-Korczy艅ska
殴r贸d艂o: „Hejna艂 O艣wiatowy” Nr 5 z 2011r.
Powr贸t