.jpg)
Propozycje 膰wicze艅 dla dzieci z zaburzon膮 lateralizacj膮
Co to jest lateralizacja?
Lateralizacja to post臋puj膮cy w trakcie rozwoju ruchowego proces, w wyniku kt贸rego kszta艂tuje si臋 przewaga jednej strony cia艂a nad drug膮. Prawid艂owy przebieg procesu lateralizacji jest wa偶nym elementem w rozwoju ruchowym dziecka i jest ona zwi膮zana z dominowaniem jednej z p贸艂kul m贸zgowych. Lateralizacja rozwija si臋 w ci膮gu 偶ycia dziecka i w wi臋kszo艣ci przypadk贸w kszta艂tuje do oko艂o 6 roku 偶ycia. Prawor臋czno艣膰 kszta艂tuje si臋 nieco szybciej – ok. 2 -3 roku 偶ycia a lewor臋czno艣膰 nieco wolniej – ok. 3-4 roku 偶ycia.
U wi臋kszo艣ci os贸b wyst臋puje lateralizacja jednorodna prawostronna czyli dominacja prawej r臋ki, prawego oka i prawej nogi, ale nie zawsze tak bywa. Mo偶emy mie膰 tak偶e do czynienia z:
- lateralizacj膮 niejednorodn膮 – skrzy偶owan膮. Dzieje si臋 tak, gdy dominuj膮ce narz膮dy ruchu i zmys艂贸w znajduj膮 si臋 po obu stronach osi cia艂a i dziecko mo偶e by膰 lewor臋czne, ale prawooczne i prawono偶ne lub prawor臋czne, ale z dominacj膮 lewego oka.
- lateralizacj膮 nieustalon膮 (s艂ab膮) – gdy brak jest funkcjonalnej dominacji jednej ze stron cia艂a.
Wyst臋powanie lateralizacji niejednorodnej lub nieustalonej mo偶e powodowa膰 wyst臋powanie r贸偶nego rodzaju trudno艣ci w nauce spowodowanych zaburzeniami wsp贸艂dzia艂ania oka i r臋ki (koordynacji wzrokowo – ruchowej), problemami w orientacji w stronach cia艂a, w przestrzeni. Do najcz臋stszych trudno艣ci dziecka na tle zaburze艅 lateralizacji nale偶膮 trudno艣ci w opanowaniu umiej臋tno艣ci czytania i pisania. W czytaniu i pisaniu mog膮 wyst臋powa膰 symptomy zaburze艅 orientacji kierunkowej, jak mylenie liter i cyfr o podobnym kszta艂cie, a innym u艂o偶eniu w przestrzeni: b- d, b- p, d-g, n- u, 6-9, odwracanie kszta艂t贸w liter i cyfr (tzw. inwersja statyczna), a tak偶e przestawianie kolejno艣ci liter i cyfr, przestawianie liter w dwuznakach: sz- zs, zmiany kolejno艣ci sylab w wyrazach lub zmiany kolejno艣ci ca艂ych wyraz贸w (tzw. inwersja dynamiczna). Dziecko mo偶e mie膰 trudno艣膰 z przej艣ciem od literowania do czytania ca艂o艣ciowego. W pisaniu natomiast mo偶e to prowadzi膰 do pisma lustrzanego, kt贸re polega na odwr贸ceniu zar贸wno kszta艂tu, kolejno艣ci, jak i kierunku kre艣lenia liter (od strony prawej do lewej ). Pismo dziecka jest chaotyczne, cz臋sto towarzyszy mu obni偶ony poziom graficzny. Ponadto dziecko mo偶e myli膰 kierunki, strony cia艂a, zaczyna膰 pisa膰 od prawej do lewej. Na dodatkowe trudno艣ci napotykaj膮 dzieci lewor臋czne, kt贸re opr贸cz problem贸w wynikaj膮cych ze skrzy偶owanej lateralizacji do艣wiadczaj膮 trudno艣ci wynikaj膮cych z pisania lew膮 r臋k膮.
Wyst臋powanie w/w objaw贸w u dzieci przez d艂u偶szy czas bez odpowiedniej pomocy mo偶e by膰 przyczyn膮 niepowodze艅 szkolnych oraz wp艂yn膮膰 niekorzystnie na motywacj臋 do nauki. Dlatego tak wa偶ne jest wdro偶enie jeszcze w okresie przedszkolnym odpowiednich oddzia艂ywa艅, kt贸re pozwol膮 ustrzec dziecko przed ujemnymi konsekwencjami nieprawid艂owej lateralizacji.
膯wiczenia:
1. Orientacja w schemacie w艂asnego cia艂a i w przestrzeni
Wskazywanie lewej i prawej strony
cia艂a oraz przestrzeni:
- zabawy ruchowe zwi膮zane z pokazywaniem lewej r臋ki, prawej r臋ki, lewej nogi,
prawej nogi
- dotykanie naprzemienne: lewy 艂okie膰, prawe kolano, prawy 艂okie膰 lewe kolano,
prawa d艂o艅, lewa stopa, lewa d艂o艅 prawa stopa, chwytanie praw膮 r臋k膮 lewego ucha
i odwrotnie
- wykonywanie polece艅 typu: podaj rzecz, kt贸ra le偶y po lewej stronie, dotknij lewego ucha
Powr贸t
